Ақсу Қант Зауыты Жақында сынама Режимде Жұмыс Істейді

2018 жылғы 22 тамызда Мәжіліс депутаты Амангелді Айдарұлы Дәуренбаев Алматы облысына жұмыс сапарымен барды. Жұмыс сапары барысында депутат Ақсу қант зауытының жұмысымен танысты.

Мәжілісмен «Нұр Отан» партиясы Алматы облыстық филиалы төрағасының орынбасары Серік Нұрқадыров, Ақсу ауданы әкімінің орынбасары А. Сабырбаев, сондай-ақ зауыт басшылығы мен жұмысшылармен бірге болды.

«10 жыл тоқтап қалған соң зауыт 2017 жылы қайта іске қосылды. Өткен жылдың қорытындысы бойынша 67 797 тонна қант қызылшасы өңделіп, 4 мың тонна қант алынды. Бір 50 килограмм қант 8 мың теңге тұрады», - деді Ақсу ауданы әкімінің орынбасары Амандық Сабырбаев.

Қант қызылшасын жинау пункттері ғана емес, сонымен қатар зауыттың барлық техникасы іске қосылып, толығымен автоматтандырылған. Зауыт өз жұмысын 25 қыркүйекте бастайды. Бүгінде мұнда 299 адам жұмыс істейді, оның 15-і Қырғызстан Республикасынан, 51-і Украинадан. Алайда, зауыттың толық қуаты үшін 650-ге жуық маманды тарту қажет.

Депутат жұмыс барысымен танысып, өңірдегі қант қызылшасын қайта өңдеу қызметіне оң баға берді. Қант зауытының еңбек ұжымымен кездесуде ол жұмысшылардың барлық сұрақтарына жауап беріп, бірнеше өтінішті бақылауға алды.

Ақсу зауыты

Ақсу қант зауыты 1967 жылы пайдалануға берілді. 2007 жылы шикізаттың болмауы себебінен тоқтатылды.

Зауыт 2017 жылдың қараша айында іске қосылды.

Ғимараттың ауданы-47 мың ш. м., жер учаскесі – 82 га.

Директорлар кеңесінің төрағасы-Оразбеков Қайрат Айтмолдаұлы.

Өндірістік қуаты-қант қызылшасын өңдеу тәулігіне 3 мың тонна, жылына 300 мың тонна.

Ақсу, Сарқан және Алакөл аудандары шикізатпен қамтамасыз етеді.

Шығарылатын өнім-құмшекер, сірне, сығынды.

Жұмыс орындары – зауытта 500-ге жуық және қант қызылшасы өндірісінде 11 мың.

2017 жылға инвестициялар 3 млрд. теңгені құрады.

Облыс әкімдігінің ақпараты бойынша, Мемлекеттік-жеке меншік серіктестік негізінде толық жаңғыртылған Ақсу қант зауыты ағымдағы жылдан бастап «қалдықсыз өндіріс» қағидаты бойынша жұмыс істейтін болады. Осы жылы зауыт 130 000 тонна қызылша өңдеуді жоспарлап отыр, сондай-ақ қызылша күнжарасын қаптау және жою бойынша норвегиялық қондырғы орнатылды. Бұл туралы Алматы облысының әкімі Амандық Баталовтың Ақсу ауданына сапары барысында хабарлады.

Көптеген жылдар бойы тоқтап қалған Ақсу қант зауыты өткен жылы ішінара жаңартылды, алайда, ең бастысы, 1967 жылы жиналған ескірген жабдықты жөндеу арқасында жұмыс істеді. Пайдалануға берілгеннен кейін «Жетісу» ӘКК зауыт басшылығымен бірлесіп, кәсіпорынды толық қайта жабдықтауға кірісті, өйткені жабдықтар физикалық және моральдық жағынан ескірген. Бүгінгі таңда зауытқа Ресей, Украина, Германия, Франция және Қытай өндірісінің заманауи жабдықтары әкелінді.

Зауыт директоры Самат Нәдірбаевтың айтуынша, жаңғыртудың екінші кезеңіне 280 адам қатысады. Олардың арасында шетелдік қызметкерлер де бар. Зауыт қайта іске қосылғанда, қызылшаны өңдеуде 600 жергілікті тұрғын жұмыс істейтін болады. Бүгінгі күні 84% технологиялық жабдықты монтаждау және ауыстыру аяқталды. Зауыт тесттік режимде 15 қыркүйекте іске қосылады, ал толық іске қосу 2018 жылдың 15 қазанына жоспарланған. Алғашқы 20 000 тонна қызылша өнімін жинағаннан кейін зауыт үзіліссіз жұмыс істей бастайды.

Биыл өңдеуге жоспарланған 130 мың тонна қант қызылшасының 22 мың тоннасы қызылшаның күнжарасы өндіріледі. Бұған дейін күнжарған қызылшасы көлікпен ашық күйде тасымалданды, осыған байланысты ылғалданудан өз сапасын жоғалтты. Енді арнайы құрал-жабдықтарда күнжарықты престеу және орау мүмкіндігі пайда болды. Бөліп қапталған күйде өнім сапасын жоғалтпай 2 жылға дейінгі мерзімге сақталады.  Мұндай химикатсыз экологиялық таза өнім-бордақылау алаңдары үшін таптырмайтын азық. Болашақта дайын өнімді ішкі және шетелдік нарықтарға экспорттауға болады.

Облыс әкімі Амандық Баталов жылу электр орталығының дайындығы мен отын қорының мәселелері туралы сұрады. Зауыт мамандарының айтуынша, ЖЭО қазандықтары іске қосуға дайын. Келесі жылы жаңа ЖЭО құрылғаннан кейін қолданыстағы қазандар резерв ретінде пайдаланылатын болады.

Сапар соңында аймақ басшысы А. Баталов зауыт басшылығына «Жетісу» ӘКК арқылы бөлінген мемлекет қаражаты үшін жауапкершілік туралы және әрбір зауытты жаңғырту және пайдалануға беру үшін мақсатты түрде пайдаланылуға тиіс екенін еске салды.

Сонымен қатар, ол зауытты пайдалану жергілікті халық үшін де, аймақ экономикасы үшін де үлкен серпіліс екенін атап өтті. 

«Президент алдымызға озық технологиялар арқылы қант қызылшасын өсіру және оны өңдеу көлемін арттыру міндетін қойды. Біздің бұл міндетімізге адалдық айқын. Біз ирригациялық жүйелерді қалпына келтіру үшін Ислам даму банкімен қаржыландырып, жұмыс істей бастадық. Қызылша өсірумен айналысатын фермерлерге агротехникалық көмек көрсетілуде, өнім сапасын жақсартуға көмектесеміз. Биылғы жылы әр гектардан түскен түсімнің өскенін ескерсек, өткен жылға қарағанда жақсы нәтижеге қол жеткізуді жоспарлап отырмыз. Біз сондай-ақ мемлекеттік және жеке секторлар арасындағы серіктестік байланыстар негізінде Ақсу қант зауытын іске қостық. Жаңа технологиялардың арқасында өңделген қызылшадағы қант мөлшері жыл сайын артып, 14% - ға жетті. Ақсу зауыты 2020-2021 жылдарға дейін толық өндірістік қуаттылыққа жетеді және 350 мың тонна қызылша өңдейді», - деп қорытындылады аймақ әкімі.

Сонымен қатар, аймақ басшысы Алматы облысы Ақсу ауданының әкімі Әділбек Далбағаевқа кәсіпорынның білікті мамандарын жұмыс орнында ұстау үшін тұрғын үймен қамтамасыз ету мәселесін шешуді тапсырды.