Жемдік сірне, қант өндірісінің жанама өнімі; шәрбат тәрізді қою қоңыр түсті ерекше иісі бар сұйықтық. Еуропа мен Ресейде ауыл шаруашылығы жануарларын азықтандыруда қолданылады. Меласса-көмірсулы азығы, ірі және құнарлы жемдерді тапсыру үшін жақсы құрал.
Мелассаны қосу арқылы көптеген құрама жем түрлерін дайындайды. Жемді түйіршіктеу кезінде оны байланыстырушы құрамдауыш ретінде қолданады. Биотехнологиялық өндірістер үшін құнды шикізат болып табылады, мелассадан оны ашыту жолымен этил спиртін, лимон, май, пропион, глюкон, фумар, қымыздық және сірке қышқылдарын алады.
Қант өндірісінің қайталама бағалы өнімі-меласса, оның химиялық құрамы көптеген пайдалы заттардан тұрады, бұл оның шаруашылық айналымға толық тартылуын қамтамасыз етеді. Ол нан пісіру ашытқысын өндіру үшін негізгі шикізат болып табылады. Технологиялық регламент бойынша 1 т ашытқы өндіруге арналған мелассаның шығыны шамамен 1,5 т, ал ашытқы өндірісіне арналған мелассаға жалпы жыл сайынғы қажеттілік – 250-260 мың т. құрайды.
Бұдан басқа, қант қызылшасы меласса – құнды жемдік амин қышқылдарын өндіруге арналған шикізат лизин және метионин. Технология негізінде CORYNEBACTERIUM текті бактерияларды өсірудің микробиологиялық синтезі жатыр.
Сондай-ақ меласса құрама жемге қосымша ретінде, кептірілген сығынды байыту үшін, сондай-ақ спирт, тағам қышқылдары, лизин және басқа да өнімдер алу үшін кеңінен қолданылады. Мелассаның азық ретінде құндылығы оның құрамында сахарозаның жоғары болуына негізделген.
Мелассаны құрама жем, басқа азықтармен, ең алдымен сабанмен қоспаларды дайындау үшін пайдаланады. Мелассаның құрғақ затында қант 58% – ға дейін, ал 100 кг мелассада-77 азық бірлігі және 4,5 кг қорытылатын протеин бар.
Мелассаның жемшөпке қосу артықшылықтары:
- жоғары сапалы үнемді жем алу;
- жасыл жемдегі протеин жетіспеушілігінің қоректік орнын толтыру;
- шикі жемнің дәмдік сапасын жақсарту;
- сүт және оның майлылығын арттыру;
- жемдегі қоректік заттардың арақатынасын теңестіру;
- сұлы үнемдеу және жылқы шаншуының алдын алу;
- шошқаларды бордақылауда ұсақталған жүгеріні, көкөніс және дәнді жемдерді үнемдеу;
- микроэлементтердің жетіспеушілігінен туындайтын аурулардың алдын алу;
- табиғи ауыл шаруашылығы айналымындағы үзілуді жою: өріс-азық-жануар-көң-өріс және осыған байланысты көңді жақсы пайдалану, өйткені минералды қосылыстар, микроэлементтер және басқа заттар топыраққа қайтарылады.